KLASİK KOŞULLAMA

 Pavlov’un, köpeklerin mide ve tükürük salgılarını çalışırken köpeğin henüz eti görmeden deneyi yapan kişinin ayak seslerini duyduğunda salya salgılaması, dikkatini çekmiştir.
 Pavlov deneyini laboratuar koşullarında yapmıştır.
 Köpeğin tükürük bezi kanalına ameliyatla bir tüp bağlamış ve ses geçirmez bir deney hücresine koymuştur.

KOŞULLAMA SÜRECİ

 Pavlov önce metronomla ses vermiş, köpek bu uyarıcıya sadece başını çevirmiş, kulaklarını dikmiştir.
 Sesi verdikten hemen sonra et tozu içeren bir eriyik vermiştir.
 Ses ile et tozunu birkaç kez art arda verdikten sonra, sesi tek başına verdiği durumda da salya tepkisinin meydana geldiğini görmüştür.

KOŞULLAMA SÜRECİ

-Et= Koşulsuz uyarcı
-Salya= Koşulsuz tepki
-Etle ilişkili olmayan ses= Nötr uyarıcı
-Koşulsuz uyarıcı ile birlikte verilerek onun etkisini kazanması sağlandıktan sonra tek başına ses verildiğinde, meydana gelen salya salgılama tepkisi = Koşullu tepki
-Zil= Koşullu uyarıcı 

KOŞULLAMA İLKELERİ

 Bitişiklik

 Bilgilendiricilik

 Pekiştirme

 Sönme

 Genelleme

 Ayırt etme

Bitişiklik:

 Koşullu ve koşulsuz uyarıcıların verilme zamanlarının birbirine yakın olması önemlidir.
 Koşullu uyarıcı, koşulsuz uyarıcıdan yarım saniyelik bir süre önce verildiğinde en etkili koşullama oluşur.
 Koşullu ve koşulsuz uyarıcıların art arda verilmesi durumuna “bitişiklik” adı verilmektedir.

Habercilik:

 Klasik koşullamanın meydana gelebilmesi için koşullu uyarıcının, kendisinden sonra koşulsuz uyarıcının geleceğine ilişkin haber verici olmalıdır.
 Yani önce ses (Koşullu uyarıcı) sonra et (Koşulsuz uyarıcı) verildiğinde koşullama meydana gelmektedir.
 Ses etin geleceğinin habercisi olmakta böylece köpeği sese koşullamak kolaylaşmaktadır.
 Tersi olduğunda ya hiç koşullama olmaz ya da çok zor gerçekleşir.

Habercilik:
Koşullu uyarıcının ve koşulsuz uyarıcının veriliş sırasına göre:
 İleriye Koşullama
 Olumlu Habercilik
 Geriye Koşullama
 Olumsuz Habercilik oluşmaktadır.

Pekiştirme:

 Koşulsuz uyarıcının meydana getirdiği etkidir.
 Koşulsuz tepkiyi (salya) meydana getiren koşulsuz uyarıcıya (et)=birincil pekiştireç
 Koşullu tepkiyi meydana getiren koşullu uyarıcıya (ses)= ikincil pekiştireç
 Klasik koşullamada pekiştireç tepkiye bağlı olarak verilmez. 

Sönme:

 Koşullu uyarıcı (ses) tek başına koşullu tepkiyi (salya) meydana getirdikten sonra uzun süre koşulsuz uyarıcı (et) olmadan, koşullu uyarıcı (ses) tek başına verildiği zaman bir süre sonra koşullu tepkinin (salya) azaldığı ve yok olduğu görülür.
 Koşullu uyarıcının artık tek başına koşullu tepkiyi oluşturamamasına SÖNME denir.

Genelleme:

 Ses ve et yeterince birlikte verilerek ete karşı yapılan tepki (salya) tek başına ses verildiğinde de orijinal sese benzer farklı tonda seslere de aynı tepki gösterilmektedir.
 Verilen sesler orijinal sese ne kadar benzerse o derece tepki verilir ya da tepki azalır.

Ayırt Etme:

 Genellemenin tersi ayırt etmedir.
 Ayırt etmede, genellemenin tersine organizmanın koşullama sürecinde kullanılan koşullu uyarıcıyı diğerlerinden ayırt ederek tepkide bulunma eğilimidir.
 Koşullu tepkinin, tek bir koşullu uyarıcıya karşı meydana gelmesidir.